صفر تا صد لوله کشی ساختمان
در این نوشته صفر تا صد لوله کشی ساختمان را بررسی میکنیم. لوله کشی ساختمان از مهمترین بخش های تاسیسات ساختمان محسوب شده که بسیاری این دو را متناظر با یکدیگر میدانند, اما مسلما تاسیسات ساختمان محدود به لوله کشی ساختمان نبوده و تاسیساتی برق ساختمان, آسانسور, سیستم های حرارتی و برودتی نیز بخش مهمی از تاسیسات ساختمان هستند که این مورد آخری یعنی تاسیسات گرمایشی- سرمایشی نیز به دلیل نزدیکی و تنیدگی با لوله کشی ساختمان معمولا توسط یک پیمانکار اجرا شده و با هم یکی فرض میشوند.
برای بررسی صفر تا صد لوله کشی ساختمان بایستی لوله کشی را بخش بندی نمود. لوله کشی آب, لوله کشی فاضلاب, لوله کشی گاز و لوله کشی های شوفاژ و پکیج در کنار لوله کشی برق ساختمان و لوله کشی دستگاه های برودتی مانند کولر گازی و داکت اسپلیت از جمله موارد پرمصرف لوله کشی ساختمان محسوب میشوند.
صفر تا صد لوله کشی فاضلاب ساختمان
لوله کشی فاضلاب ساختمان کار انتقال پساب و آب های دفعی حاصل از مصرف شستشو, استحمام را انجام میدهد. در کنار این مورد لوله کشی آب باران نیز بخشی از لوله کشی ساختمان و فاضلاب کشی محسوب میشود. شیب بندی, سایزبندی, تعیین مسیر و محکم سازی از اصول لوله کشی فاضلاب ساختمان بوده و بر همه انواع دیگر لوله کشی ساختمان ارجحیت داشته و به همین دلیل طراحی و رسم نقشه برای اجرای صفر تا صد لوله کشی ساختمان به خصوص در بخش فاضلاب ضروری به نظر میرسد. به غیر از این استفاده صحیح از اتصالاتی 90 و 45 درجه و سیفون شترگلویی در فاضلاب ساختمان بسیار مهم است.
لوله کشی آب
لوله کشی آب در کنار لوله کشی فاضلاب, اصلی ترین بخش از صفر تا صد لوله کشی ساختمان بوده و سایزبندی و تعیین مسیر کوتاه و موثر بسیار مهم است. فرقی نمیکند که از چه نوع لوله اتصالاتی استفاده کنید و بایستی به اصول لوله کشی آب پایبند باشید. لوله کشی آب به صورت انشعابی رایزری و کلکتوری یا ترکیبی از این دو قابل اجرا بوده و شامل دو بخش لوله کشی آب سرد و گرم است.
لوله کشی گاز ساختمان
لوله کشی گاز ساختمان از صفر تا صد توسط مجری دارای تاییدیه سازمان نظام مهندسی انجام میشود. حتی نوع لوله و اتصالات و دیگر تجهیزات نیز بایستی تحت نظر سازمان نظام مهندسی انجام شده تا اجرای آن قانونی به نظر رسیده و برای اخذ انشعاب و کنتور اقدام کنید.
لوله کشی ساختمان شامل اجزای متعددی است که همگی به تعادل و کارکرد صحیح سیستم کمک میکنند:
لولهها: انواع مختلف لولهها از جمله لولههای فولادی، پلاستیکی، مسی و غیره که برای انتقال آب، گاز، دیگر مایعات و حتی گرمایی مورد استفاده قرار میگیرند.
اتصالات: اتصالات مانند سه راهی ، زانویی, بوشن , مغزی و اتصالات فشاری برای اتصال لولهها و تجهیزات لوله کشی ساختمان به یکدیگر به کار میروند.
شیرآلات: شیرآلات برای کنترل جریان آب و گاز در سیستم استفاده میشوند و شامل شیرهای توپی، سوزنی و دیگر انواع میشوند.
تخطیط اولیه: در این مرحله، نیازهای آب، گرما، سرمایش و فاضلاب ساختمان تعیین میشود و سیستم لوله کشی طبق این نیازها طراحی میشود.
نوع لولهها: انتخاب نوع مناسب لولهها بر اساس نوع مایع و فشار آنها انجام میشود.
نصب: مراحل نصب شامل برش لولهها، اتصال اتصالات و شیرآلات و نصب درجا به منظور ایجاد سیستم متصل و سالم است.
تست و آزمایش: پس از نصب، تستهای فشار و نشتی برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم انجام میشود.
لوله کشی ساختمانی یک پارامتر مهم در برای افزایش رفاه و بهداشت ساختمانهاست. این عملیات نه تنها نیازمند دانش تخصصی فنی است، بلکه باید با رعایت قوانین و قواعد ملی و بینالمللی انجام گیرد. این قوانین و قواعد باعث اطمینان از ایمنی، بهداشت، و کارکرد بهینه سیستم لوله کشی میشوند. هر یک از بخش های لوله کشی ساختمان به صورت تخصصی دارای استانداردهای بین المللی و ملی هستند.
قوانین و استانداردها:
ASME B31: استاندارد آمریکا برای لوله کشی و تجهیزات فشاری که در صنایع مختلف از جمله ساختمانسازی مورد استفاده قرار میگیرد.
ANSI: استاندارد انجمن ملی استانداردهای آمریکا که به تعیین مشخصات تولید و تست اتصالات و لولهها میپردازد.
IPC: کد لوله کشی بینالمللی که معمولاً برای سیستمهای آب و فاضلاب در ساختمانها استفاده میشود.
NFPA 13: استاندارد انجمن ملی آتشنشانی آمریکا برای طراحی و نصب سیستمهای اطفاء حریق.
رعایت ایمنی:
رعایت ایمنی در فرآیند لوله کشی ساختمانی از اهمیت ویژهای برخوردار است. نصب و نگهداری صحیح شیرآلات اضطراری، سیستمهای آتشنشانی و تجهیزات فشاری از جمله اقدامات ایمنی مهم هستند.
تطابق با مقررات محیطی:
سیستمهای لوله کشی باید با مقررات محیطی مانند مصرف آب و مدیریت فاضلاب سازگار باشند. در بسیاری از مناطق، رعایت مقررات آب و فاضلاب در نصب و استفاده از سیستمهای لوله کشی الزامی است.
آزمون و بازرسی:
تستهای فشار و نشتی پس از نصب سیستم لوله کشی، جزء فعالیتهای ضروری است. بازرسیهای دورهای و تعمیرات منظم همچنین به اطمینان از عملکرد صحیح و پایدار سیستم کمک میکنند.
انتخاب مواد با کیفیت: استفاده از مواد با استانداردهای معتبر و کیفیت بالا برای لولهها، اتصالات و شیرآلات از اهمیت ویژهای برخوردار است. این انتخاب به ماندگاری، کارکرد صحیح و عدم نشتی سیستم کمک میکند.
تداوم و تعمیرات منظم: نگهداری منظم و تعمیرات به موقع از لولهها و تجهیزات سیستم لوله کشی، خرابیها و نشتیها را به حداقل میرساند. از طریق برنامهریزی دورهای، از عملکرد صحیح سیستم اطمینان حاصل کنید.
تنظیم فشار و جریان: تنظیم فشار و جریان آب یا گاز به مقادیر مشخص در استانداردها، به دستیابی به عملکرد بهینه و کاهش مصرف انرژی کمک میکند.
رعایت قوانین بهداشتی: در صورتی که سیستم لوله کشی مرتبط با آب آشامیدنی یا فاضلاب باشد، باید قوانین بهداشتی و آب و فاضلاب را رعایت کنید تا بهداشت ساکنین و عموم حفظ شود.
نصب در مکانهای مناسب: نصب لولهها و تجهیزات در مکانهای مناسب و با دسترسی آسان به آنها، در صورت نیاز به تعمیرات و بازرسیها کمک میکند.
مدیریت حرارت و حرکت: در صورتی که لولهها در معرض حرارت یا حرکت قرار دارند، از اتصالات انعطافپذیر و سیستمهای جذب حرارت استفاده کنید تا از خرابیها جلوگیری کنید.
شناسایی و علامتگذاری: لولهها و شیرآلات باید به طور واضح علامتگذاری شوند تا در مواقع اضطراری یا تعمیرات به راحتی قابل شناسایی باشند.